Yemek Zevki
Matcha, Japonya’nın geleneksel çay seremonilerinde kullanılan, aromalı, bir cins ince çekilmiş toz yeşil çay. Tadı,hafif acımtırak, rengi zümrüt yeşili, kokusu ise keskin. Ancak içerdiği mükemmel antioksidanlar ona çaylar arasında apayrı bir yer kazandırmış…
Son Paris seyahatimde yine yiyecek/içecek dünyasında ne var ne yok araştırmadaydım. Yenilikleri takibe çalıştım. Şehir öylesine büyük ki her yenilikten, her moda olandan haberdar olmanız mümkün değil. Üstelik günleriniz kısıtlıysa. Paris her zaman canlı yaşayan bir şehirdir. Bu şehre gelirsiniz, bir de bakarsınız yıllardır değişmeyen, klasikleşmiş restoranların, kafelerin, barların yanında, başka lezzetler, değişik tatlar sunan onlarca yeni yer açılmış. Çoğu uzak ülkelerden, başka iklimlerden, değişik kültürlerden gelmiş yepyeni bir ürün keşfedilmiş olur muhakkak. Lokantalarda, kafelerde yeni şeflerin yeni tabakları gelir masanıza… Çoğu pek havalı, şefler tüm üretkenliğini kullanıp, yepyeni yemekler hazırlamış, alışılmamış aromalar denemiş, damak tadında yeni keşiflere çıkmış olurlar. Haliyle siz de gastronomi dünyasına dalıp, yeni bir aroma, yeni bir lezzeti denemek istersiniz…
Son seferde eski dostum, Marie-Claire’in yemek yazarı Eric Solal’ den öğrendiğim yeni moda içecekten bahsedeceğim. Bu bildiğimiz yeşil çay. Ancak üretimi ve hazırlanması çok özel. Elbette tadı ve faydalarına bakınca bir o kadar da değerli. Eric’in bahsettiği son moda yeme/içme Matcha, Japonya’nın geleneksel çay seremonilerinde kullanılan, aromalı, bir cins ince çekilmiş toz yeşil çay. Tadı hafif acımtırak, rengi zümrüt yeşili, kokusu keskin. Ancak içerdiği mükemmel antioksidanlar ona çaylar arasında apayrı bir yer kazandırmış. Yeşil çay ile arasındaki farkı, fermante süreleri…
Hazırlanması uzun, özel bir çırpıcı gerektiriyor. Bambudan yapılmış ufak bir çırpma teli ile özel kasedeki sıcak su, toz yeşil çay yani, Matcha köpürene kadar çırpılıyor.
MATCHA ÇİN’DE BULUNDU, JAPONYA’DA YAŞATILDI !
Yeşil çayın ince toz halinde öğütülüp tüketilmesi, ilk defa Çin İmparatorluğunda, Song hanedanı ( 960-1279) zamanında bulunmuş. Toz yeşil çayı hazırlayıp, seremonilerde ilk içenlerde Chan (Japonca’da Yen) Budistleri olmuş. 1191 yılında Japonya’ya taşınan bu kültür zamanla Çin’de unutulmuş. Ancak XVI. YY’dan itibaren Japonya’da yaygınlaşmış, Japon çay seremonisine dahil edilmiş.
Matcha, bilinen yeşil çaydan daha pahalı. Toplanması, kurutulması ve öğütülmesi özel emek gerektiriyor. Hasattan birkaç hafta önce güneşten korumak amacıyla yaprakların üzeri örtülüyor.
Bu işlem bitkinin gelişmesini geciktirdiği gibi aminoasitlerin salgısını arttırıyor. Bu da çayın tadını daha yumuşak kılıyor.
Kurutma işleminden önce yaprakların aldığı şekil önemli. Yalnızca ufalanmaya uygun şekil almış yapraklar (konacha)lar toplanıp, iki taş arasında öğütülüyor. Böylece tadı, kokusu farklı, sağlık açısından sayısız niteliği olan özel bir çay ortaya çıkıyor.
FAYDALARI SAYILAMAYACAK KADAR ÇOK :
Enerji veriyor. Dinamik, dengeli ve uzun süreli bir enerji. Kalbiniz çarpmıyor. Sakin ama canlısınız.
Metabolizmanız daha hızlı çalışıyor.
Lipolizi arttırıyor, dolayısıyla yağların yakılmasına yardımcı oluyor.
İçindeki L-Teanin, beyin konsantrasyonunu hızlandırıyor.
Stresi azalttığı kesin. Asırlardır Budist rahiplerin sakin(*) dingin yaşamlarını ve içtikleri tek çayın matcha olduğunu düşünürseniz…
Kolestrol, tansiyon, damar sertliği, kas hastalıkları hepsinde tedavi edici…
Yapısındaki klorofil oranının yüksek olması da Matcha’yı önemli bir magnezyum deposu yapıyor.
JAPON ÇAY SEREMONİLERİNDE ÖZEL YERİ VAR!
Suyla karıştırılmadan önce elenmesi şart. Bu iş için yapılmış çok ince telli paslanmaz çelik elekler ve bambudan yapılmış kaşık şekilli karıştırıcılar kullanılıyor. Saklamak için yine özel bir kutusu var.
Çay fincanına önce yeterli miktar Matcha, üzerine yeterli sıcak su konuluyor ve (chashaku) denilen bambu çırpıcı ile hiçbir pütür kalmayana dek çırpılıyor.
Su ve çayın miktarı değişebiliyor. Yine de ortalama diyebileceğimiz bir ölçü verilmiş.
Bir fincan için 1.75 gr matcha – 75 ml sıcak su…
Daha koyu yapmak isteyenler için verilen ölçü farklı.40 ml suya, 3.75 gr matcha.
Tadı hafifçe acı. Dolayısıyla yanında ufak bir şekerlemeyle içilmesi tavsiye ediliyor. Bu tada çok alışkın olan Japonlar ne şeker ne süt kullanıyorlar.
Matcha, Japonya’da sadece çay içimlerinde yok. Japon mutfak kültürünün tatlılarında tadı ve aroması ile var.
Kasutera, manjü, monaka gibi süt ve şekerle yapılan tatlılara ya da çikolata, pasta, kek, şekerleme, dondurma, pudinglere katılıyor. Bu toz çay modasının Paris’ten önce ABD’de yayıldığını öğrendim. Diyetetik, sağlıklı, faydalı her ürüne meraklı Amerikalılar şimdide bu tada dadanmışlar…
Son günlerde kafelerde çok talep alan sıcak içecek “Matcha Latte” olmuş.
Yapılışı basit:
50 ml. kaynamamış ( 80 C) sıcak su, yarım kaşık Matcha toz çayı ile pütürsüz çırpılıyor. Üzerine 200 ml. köpüğü alınmış sıcak süt ekleniyor.
Türkiye’de yemek modası yakından takip edilir. Bakalım Matcha modası bize ne zaman gelecek.
Çok pahalı bir ürün olması (30 gr kutusu 25.00 Euro) satışını ne derece etkiler bilemiyorum.
Ancak İstanbul’da bazı Japon restoranlarında çayı içebiliyor hatta satın alabiliyorsunuz.
Ben yine de bu çayla yapılan bir tarif veriyorum. Denemek size kalmış.
Matcha’lı Kek
(6 Kişilik)
Malzemeler:
200 gram margarin
300 gram şeker
5 adet yumurta
20 cl süt
400 gram un
3 tatlı çay kaşığı toz maya
100 gram siyah çikolata
5 gram Matcha,
Bir çimdik tuz
Hazırlanışı:
Yumuşamış margarini mikserde çırpın, yumurtaları tek tek ekleyin. Sütten bir kaşık ayırın kalanı karıştırın. Toz maya ve unu eleyin, karışıma katın. Pütürsüz olana dek çırpın. Hamuru ikiye ayırın, bir kısmına ayırdığınız sütte eriteceğiniz Matchayı, diğerine erimiş çikolatayı ekleyin. Yağlanmış ve unlanmış kalıbınıza iki ayrı karışımı üst üste dökün. Önceden kızdırdığınız (180 C) fırında 60 dakika kadar pişirin. Bıçak denemesi yapın. Fırından alınca kalıptan çıkarmak için ılık olana dek bekleyin. Yeşil-kahverengi alacalı kekinizin görünümü de kokusu ve tadı da değişik olacaktır. Sağlıklı, huzurlu, lezzet dolu günler…
Sevim Gökyıldız/Yemek Zevki Dergisi
