Bayram sadece ruhumuzun değil; midemizin de şenlendiği; özellikle sofralarımıza birbirinden güzel tatlıların baş tacı olduğu bir dönem olsa da, bu bayramda bir yenilik yapın ve bayramda tatlı yemek zorunda olmadığınızı; kontrolün ne olursa olsun sizde olması gerektiğini fark edin.
Bayramla özdeşleşen tatlıdan neden uzak durulması gerektiğini, Hisar Intercontinental Hospital Klinik Laboratuvarlar Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bekir Sami Uyanık’la konuştuk.
Sağlıklı bir insanda, özellikle sinir sisteminin ve alyuvarların enerji ihtiyacını glikozdan karşıladığını dile getiren Prof. Dr. Uyanık; ‘Dengeli bir beslenmede vücudumuzun temel enerji kaynağı olan glikoz ihtiyacı, karbonhidratlı doğal besinlerden sağlanır. Karaciğer hücrelerinde, karbonhidratlar glikoza dönüşür ve kan şekerinin esas kaynağını oluşturur. Dolayısıyla çayın içerisine attığımız ve tatlıların yapımında kullanılan rafine haliyle sofra şekerinin mutlaka alınması gerekmez. Bir alışkanlık olarak karbonhidratlar (şekerler) ihtiyaçtan fazla alındığında vücuda zararlı olur. Özellikle, fruktoz, glikoz gibi rafine şekerlerle hazırlanan tatlıları bayramda çok fazla yerseniz; bir de tatlının yanında çok su ya da daha da kötüsü meşrubat ve meyve suyu gibi, şeker oranı yüksek içecekleri içerseniz, diyabet hastalığınız olmasa bile gözünüzü acil serviste açabilirsiniz. Çünkü glisemik indeksi yüksek, hızla ve hemen kana karışan, saflaştırılmış ve rafine şeker içeren besinler, kan şekeri düzeylerinde ani dalgalanmaya neden olurlar. Özellikle gizli şekeri olanlar, kan şekerinin aşırı yükselmesi (hiperglisemi) gibi acil tedavi gerektiren tehlikeli bir durum ile karşı karşıya kalırlar. Ayrıca, bazı mide küçültme ameliyatları geçiren ve beslenmesine dikkat etmeyen kişilerde ortaya çıkan, Dumping Sendromu’na benzer bir olay gelişebilir. Bu olayda, aşırı miktarda ve yüksek karbonhidratlı tatlılarla birlikte su ve diğer meşrubat içilmesi, bağırsakta osmolaritesi yüksek, yoğun bir ortam oluşturarak, bağırsak duvarındaki kılcal damarlardan, bağırsak lümenine(boşluğuna) kanın sıvı kısmı(plazma) sızarak, şişme ve gerginliğe sebep olur. Bağırsak içine geçen bu sıvılardan dolayı, damarlarda kan hacmi azalır, halsizlik, soğuk terleme, çarpıntı başlar, tansiyon düşer, hatta daha ağırlaşarak bulantı, kusma ve bayılmalar görülebilir. Bayramda, bu sevimsiz ve tehlikeli durumların yaşanmaması için, tatlı yenilmesine engel diyabet hastalığınız olmasa bile, tatlı çeşidinde ve miktarında aşırıya kaçmayın. Mümkünse tek çeşit tatlı ile yetinin, yavaş yiyin, fazla sıvı tüketmeyin, sütlaç, muhallebi, güllaç, gibi hafif tatlıları tercih edin.’ açıklamasında bulundu.
